خشم را یک احساس ثانویه میدانند، زیرا ما برای حفاظت از خودمان در برابر احساساتِ آسیبپذیر دیگر یا پنهان کردن آنها، به خشم متوسل میشویم. میپرسید احساس اولیه چیست؟ احساس اولیه، همان احساسی است که درست قبل از خشمگین شدن داریم. ما همیشه قبل از خشمگین شدن، ابتدا حس دیگری غیر از خشم را تجربه میکنیم. شاید قبل از خشم احساس ترس کنیم، احساس اینکه به ما حمله، توهین یا ظلم شده است. بنابراین با «خشم» قدرتنمایی میکنیم تا احساسات اولیهمان را پنهان کنیم. اما تا کی میتوانیم از خشم استفادهی ابزاری کنیم؟ تا زمانی که روابط شخصی و حرفهایمان و سلامت جسمی و روحیمان، قربانیِ اثرات مخرب خشم نشده است، باید مدیریت خشم را یاد بگیریم. در این مقاله میآموزیم که خشم چیست و با استراتژیهای برخورد با آن آشنا میشویم.
دکتر چارلز اِسپیلبِرگِر (Charles Spielberger)، روانشناسِ متخصص در حیطهی مطالعات خشم میگوید: «خشم یک حالت احساسی است که شدت آن از ناراحتی خفیف تا غضب و تندخویی شدید، متغیر است». خشم نیز مانند احساسات دیگر، با تغییرات روانی و بیولوژیکی همراه است. زمانی که عصبانی میشوید، ضربان قلب و فشار خون شما، همینطور سطح هورمونهای انرژی، آدرنالین و نورآدرنالین شما بالا میرود.
خشم میتواند هم به دلیل اتفاقات بیرونی و هم اتفاقات درونی ایجاد شود. شما میتوانید از یک فرد (مثلا همکار یا مدیر خود) یا یک اتفاق (مثلا ترافیک یا لغو پرواز) عصبانی شوید یا نگرانی و فکر کردن زیاد به مشکلات شخصیِ خودتان سبب بروز خشم شود. خاطراتِ حوادث آسیبزا هم میتوانند محرک احساس خشم باشند.
ابراز خشم
راه غریزی و طبیعی ابراز خشم، این است که با خشونت واکنش نشان دهید. خشم یک واکنش طبیعی به خطرات است و سبب اِلقای احساسات و رفتارهای پرقدرت و اغلب پرخاشجویانهای میشود که لازمهی جنگیدن و دفاع از خودمان در برابر خطر است. بنابراین، مقدار خاصی از خشم برای بقای ما ضروری است.
از سوی دیگر، ما نمیتوانیم به هر کس و هر چیزی که ما را آزرده و ناراحت میکند، حملهور شویم. قوانین، هنجارهای اجتماعی و عقل سلیم، افسار خشم ما را در دست دارند.
افراد در واکنش به احساس خشم خود، فرایندهای خودآگاه و ناخودآگاه مختلفی را به کار میبرند. سه واکنش اصلی عبارتند از:
- ابراز خشم
- سرکوب خشم
- آرام کردن خشم
ابراز خشم به یک شیوهی جدی و نه پرخاشجویانه، سالمترین راه است. برای پیاده کردن این روش، باید نیازهایتان و روشهای برآورده کردن آنها را بدون آزردن دیگران، یاد بگیرید. جدی بودن به معنای پررو بودن یا متوقع بودن نیست، بلکه به معنای محترم شمردن خودتان و دیگران است.
خشم را میتوان سرکوب کرد و سپس آن را به مسیر دیگری هدایت نمود. این اتفاق اینگونه میافتد که شما جلوی خشمتان را میگیرید، دست از فکر کردن به آن برمیدارید و روی یک چیز مثبت تمرکز میکنید. هدفتان این است که خشمتان را مهار یا سرکوب کنید و آن را به یک رفتار سازندهتر تبدیل کنید. خطرِ نهفته در این نوع واکنش این است که شاید بتوانید واکنش بیرونیتان را به خشم به شکل مثبت ابراز کنید، اما واکنش درونی شما به خشم، همچنان منفی خواهد بود. خشمی که اجازهی ابراز پیدا نکند، از درون میتواند سبب فشار خون بالا یا افسردگی شود.
خشم ابرازنشده مشکلات دیگری را هم در پی دارد. این حالت میتواند منجر به بروزِ بیمارگونهی خشم شود، مثلا بروز رفتارهای پرخاشگرانهی منفعل (انتقام گرفتن از دیگران به صورت غیرمستقیم و بدون گفتن دلیل، به جای مواجههی مستقیم با آنها) یا شکلگیری شخصیتی که به نظر میرسد همیشه بدبین و کنایهگو است. کسانی که دائم دیگران را تحقیر میکنند، از هر چیزی انتقاد میکنند و نظرات کنایهآمیز ابراز میکنند، یاد نگرفتهاند چگونه خشم خود را به نحو سازندهای ابراز کنند و بیرون بریزند. جای تعجب نیست اگر این افراد روابط موفقیتآمیز زیادی هم نداشته باشند.
در نهایت، راه دیگر رویارویی با خشم این است که آن را از درون آرام سازید. این رویکرد نه تنها به معنای کنترل رفتار بیرونی، بلکه به معنای کنترل واکنشهای درونی، پایین آوردن ضربان قلب، آرام کردن خودتان و فروکش کردن احساس خشم هم هست.
همانطور که دکتر اسپیلبرگر اشاره میکند: «وقتی هیچیک از این سه تکنیک جوابگو نباشند، اینجا جایی است که فرد ممکن است آسیب ببیند.»
- پنجشنبه ۱۰ تیر ۰۰ ۱۲:۵۳
- ۱۶ بازديد
- ۱ نظر
مدیریت خشم
احساس خشم نشان دهنده این است که فرد در شرایطی ناخوشایند و ناراحتکننده قرار گرفته است. اگر این احساس خشم را نتوانید مدیریت و کنترل کنید؛ امکان دارد به خود یا دیگران آسیب وارد کنید.
حقایقی پیرامون خشم:
خشونت باعث کسب احترام نمیشود. با اعمال خشونت شاید افراد از شما بترسند و از دستورات شما پیروی کنند؛ اما هیچوقت احترامی برای شما قائل نخواهند شد. اگر به روشی بهتر با دیگران ارتباط برقرار کنید قطعا به شما احترام خواهند گذاشت. شما گاهی اوقات نمیتوانید شرایطی که در آن قرار گرفتهاید را مدیریت کنید، اما همواره میتوانید خود را کنترل کنید. میتوانید بدون توسل به خشونت احساسات خود را بیان کنید. حتی اگر کسی میخواهد شما را اذیت کند، باز این شما هستید که باید انتخاب کنید چه واکنشی از خود نشان دهید.
نصب اپلیکیشن ملودی های کاهش خشم (فوق العاده موثر)
یک اپلیکیشن فوق العاده که به داشتن تمرکز و کاهش عصبانیت و پریشانی های فکری روحی کمک شایانی می کند. آن را روی گوشی خود نصب کنید بقیه مراحل بسیار ساده و کار کردن با آن کاملا بی دردسر و رایگان است. شامل یک سری ملودی و راهکارهای فوق العاده موثر (روزانه حداقل 20 دقیقه از این اپلیکیشن استفاده کنید):
مقاله کامل کنترل خشم